Przewodnik świętokrzyski - Świętokrzyski Park Narodowy

ŚWIĘTOKRZYSKI PARK NARODOWY

Wiadomości ogólne
Ochrona przyrody
Regulamin ŚPN

Powstanie i powiększenie
Świętokrzyski Park Narodowy został założony 1 kwietnia 1950 roku jako drugi park w Polsce. 3 stycznia 1996 roku nastąpiło powiększenie parku o 1560 ha.
Powierzchnia i podział Parku
Od 1950 roku do 1996 - 6054,09 ha
W skład ŚPN weszły następujące obszary:
Grzbiet łysogórski, fragment Doliny Wilkowskiej położona w granicach byłego Nadleśnictwa Święta Katarzyna, Góra Psarska, Góra Miejska
Uroczyska: Chrusty, Plecionki, Gawroniec.
Łączna powierzchnia - 5394,06 ha
Góra Chełmowa o pow. 183,65 ha
Uroczysko Serwis Dąbrowa o pow. 183,65 ha
Inne o pow. 220 ha
Od 1996 roku do dziś - 7626,45 ha
Przyłączono część lasów nadleśnictwa Zagnańsk, położonych w Paśmie Klonowskim o pow. 1556,75 ha oraz kompleks "Zapusty" o pow. 4,12 ha.
W 1996 roku Świętokrzyski Park Narodowy podzielono na następujące obwody ochronne:
Chełmowa Góra, Święty Krzyż, Dębno, Dabrowa, Podgórze, Jastrzębi Dół, Święta Katarzyna, Psary, Klonów.

OCHRONA PRZYRODY
ŚPN jest w 90% parkiem leśnym. Ochronie podlegają unikatowe na skalę regionu i kraju zespoły jodłowego boru mieszanego z głównym gatunkiem: jodłą. Występuje tutaj północne występowanie jodły w Polsce. Innym cennym chronionym zespołem leśnym jest buczyna karpacka z dominującym gatunkiem buka.
Na terenie ŚPN występuje 5 obszarów ochrony ścisłej.

Ważne: Na terenie parku nie ma rezerwatów. Obiekt chroniony może być albo rezerwatem albo parkiem narodowym lub jedną z osmiu pozostałych a a wymienionych w ustawie o ochronie przyrody form ochrony.
Chełmowa Góra
Najstarszy obszar chroniony w Polsce. Założony w 1921 roku. Aktualnie o pwoerzchni pomniejszonej w 1950 roku do 13,36. Ochronie podlega fragment zespołu modrzewia polskiego oraz fragment środkowopolskigo boru mieszanego.
Łysica
Założony w 1924 roku. Największy OOŚ o pow. 1186 ha. Ochronie podlegają dwa typowe łysogórskie zespoły leśne: jodłowy bór mieszany oraz buczyna karpacka. Interesującą osobliwością przyrody jest rumowisko skalne powstałe w plejstocenie zwane gołoborzem.

Fot. Gołoborze na Łysicy ( 612), nawyższym wzniesieniu Gór Świętokrzyskich.

Święty Krzyż
Założony w 1924 roku. Powierzchnia 476 ha. Obszar ten pokrywa okolice drugiego co do wielkości szczyty Gór Świętokrzyskich ( Łyśca - 595m). Podobnie jak w OOŚ łysica ochronie podlega Puszcza Jodłowa( wyżynny bór jodłowy) oraz buczyna karpacka. Na Łyścu znajduje się największe gołoborze łysogórskie o pow. 5ha. Rumowisko skalne nosi nazwę im. R. Kobendzy wybitnego badacza regionu świetokrzyskiego.

Czarny Las
OOŚ założony w 1954 roku. Położony w zachodniej części Doliny Dębniańskiej. Ten 26 ha obszar chroni grąd mieszany oraz środkowopolski bór mieszany z domieszką jodły.
Mokry Bór
Założony w 1954 roku. Zlokalizowany w północno zachodniej części ŚPN , u północnych podnóży Góry Psarskiej (415) w obszarze źródliskowym rzeki Czarna Woda.Ochronie podlega siedlisko boru bagiennego i trzcinnikowego. Jest to nietypowe irzadkie siedlisko w ŚPN.

REGULAMIN ŚPN

Stosownie do Ustawy z dnia 16.10.1991 o Ochronie Przyrody Dz.U. nr 114 z 12.12.1991 roku oraz Rozporządzenia Ministra z dnia z 3.1.1996 r. w sprawie Świętokrzyskiego Parku Narodowego Dz. U. nr 4 pozycja 29 z 17.01.1996 roku.
1. Zwiedzający Świętokrzyski Park Narodowy zobowiązani są do posiadania biletów wstępu.
2. Ruch turystyczny w ŚPN może się tylko odbywać po wyznaczonych szlakach turystycznych między wschodem a zachodem słońca.
3. Wycieczki naukowe muszą być zgłoszone w dyrekcji parku.
4. Używanie pojazdów na tereni parku jest zabronione z wyjątkiem pojazdów Parku oraz osób i instytucji posiadających pisemne zezwolenie Dyrekcji Parku.
5. Na obszarze ŚPN zabronione jest:

zakłócanie ciszy,
wprowadzanie psów bez smyczy,
niszczenie, uszkadzanie szaty roślinnej, zbiór kwiatów, jagód, grzybów,
niszczenie gleby, uszkadzanie skał,
niszczenie źródeł, potoków,
niszczenie i zaśmiecanie terenu,
łowienie i zabijanie wszelkich zwierząt,
wzniecanie ognia, palenie tytoniu,
umieszczanie ogłoszeń, tablic i napisów,
uprawianie handu.

6. Personel Parku jest uprawniony do legitymowania osób przebywajacych na Terenie ŚPN, wydawaniapoleceń co do prawidłowego zachowania się oraz nakładania mandatów.
7. Przebywającym w ŚPN powierza sę pieczę nad zachowaniem w stanie nienaruszonym jego przyrody.

Fot. Informacja dla zwiedzających przy bramie wjazdowej do Świętokrzyskiego Parku Narodowego w Hucie Szklanej.

Ważne! - Wejście GRUP ZORGANIZOWANYCH na teren ŚWIĘTOKRZYSKIEGO PARKU NARODOWEGO tylko w obecności przewodnika świętokrzyskiego, pracownika dydaktycznego Parku. Na organizatorów i opiekunów grup bez zapewnionego przewodnika będą nakładane mandaty.
Ceny biletów wstępu od 16.01. 2013 roku
Bilet normalny ważny jeden dzień -6,5 zł PLN
Bilet ulgowy ważny jeden dzień   - 3,25 zł PLN
Bilet normalny tygodniowy -           13 zł PLN
Bilet ulgowy tygodniowy -              7 zł PLN
Bilety jednodniowe uprawniają w tym samym dniu do jednorazowego wejścia na platformę widokową na gołoborza, Muzeum Przyrodniczo - Leśnego, oraz wszystkie płatne odcinki szlaków przebiegających przez teren ŚPN. Szlaki niebieski: Nowa Słupia - Sanktuarium Świetokrzyskie na Łyścu ( tzw Droga Królewska), Szlak czerwony na odcinku: Święta Katarzyna - Huta Szklana oraz łączący Trzciankę z Sanktuarium Świętokrzyskim na Łyścu.
Ulgi przysługują: studentom, uczniom, emerytom, rencistom, osobom niepełnosprwanym, żołnierzom służby czynnej.